por Rafael Cid
"A prostitución constitúe un problema moral, económico e social que non pode ser resolto xuridicamente" (Federica Montseny)
Os que com certa frequencia incorremos na inmodestia de opinar publicamente temos uma tendência inata a pontificar. Com frequencia confundimos as nossas convicções com os factos, e edespachamos os temas mais complicados con simplificacións maniqueas. A favor ou na contramao, sen matices, case sempre segundo a cerca ideolóxica na que debrucemos. Encanto, a realidade adoita ter mais tons cinzentos que outra coisa e estar submetida ao inapelabel balanzo espazo-temporário. O que hoxe é branco pode ter sido negro e elevado a un futuro que nen fu nen fa. Por non falarmos do que resulta de moda nun local e cabe que sexa anatema nos seus antípodas.. E isto é especialmente delicado se a cuestión a debater sitúase de partida en terreos fronteirizos, e está suxeita a consideracións que escapan do cognitivo para penetrarse no emocional. Unha percepción que ha eclosionado por mor da sindicación da Organización de Traballadoras Sexuais (OTRAS) polo ministerio de Traballo, que nunha pirueta insólita o goberno pretende agora revogar por “cuestións de fondo”.
Tras ese limiar convén advertir que a prostitución existiu, existe e existirá mentres persista esa realidade capitalista e patriarcal e haxa xente que vexa na actividade unha saída para gañarse a vida. Todo o cal significa que a prostitución atinxe unha relación mercantil, un negocio, aínda que a miúdo trátese de economía mergullada. Cargar as tintas, como con frecuencia afaise a facer, tachándoa de “escravitude sexual” ou dun oficio que “ofende a dignidade das mulleres”, en abstracto, supón graduar un mundo de prexuízos e prexuízos que ofuscan o entendemento Lamentablemente existen moitos traballos que agriden a dignidade das persoas e que poderían considerarse escravos se os medísemos mas a rapadoira do ideal-desexabel. Tampouco se trata de inscribir a prostitución no nicho produtivo do “autoemprego” ou no capítulo destinado aos “emprendedores”. Aínda que a apoloxía do neoliberalismo en liza pretenda que todo é mercado (o que xustificaría a explotación laboral dos nenos; o tráfico de órganos humanos ou a maternidade subrogada), a civilización avanzou grazas precisamente á emancipación das persoas que pon coto á voracidade liberticida do mercado. O diñeiro, poderoso cabaleiro, non o compra todo, e gañar espazos á desmercantilización é crecientemente un imperativo humanista.Vaia por diante que aquí non se expón nada pn da prostitución. Expor o problema de maneira pendular, abolición versus legalización, supón unha extrapolación absurda e mesmo trampulleira. Vivimos nunha sociedade capitalista e patriarcal, ou sexa, nun marco submetido á explotación económica e a dominación masculina. De ambas as prerrogativas nútrese a categoría “prostitución”. Dando por bo que sempre se dá nun contexto de relación consentida, os seus atributos espurios son innegables. Trátase dunha transacción económica onde unha parte, a demandante, ofrece diñeiro por servizos sexuais á parte ofertante. E que na maioría dos casos o comprador é home e muller a receptora. Deixamos fose todo o que nese ambiente teña que ver con mafias, trata de brancas, proxenetismo e as outras actividades onde a vontade da muller está violentada, prácticas que pertencen de cheo ao ámbito da delincuencia e do hampa.
Outra cousa é que aceptemos a dobre moral dunha prostitución boa que se ofrece disfrazada de “alterne” en bordeis, puticlubs e outros “reservados” por empresarios do sexo, coa súa patronal e todo, e outra estigmatizada das “asalariadas do sexo” que actúan desde a clandestinidade . Regularizar a prostitución significa dotar de dereitos sociais a todas as persoas do colectivo. Porque aínda que non exista estritamente unha relación laboral (non hai empregador, nen dependencia) se se dá un trato mercantil. Por iso é polo que OTRAS, como organización ou asociación poida e deba contar con garantías como calquera sector laboral que non exerce por conta allea. Os taxistas, por exemplo, agás casos contados, son autónomos con todas as benzóns, aínda que comunmente se fale do “sindicato do taxi”. Os riders de Deliveroo, sensu contrario, eran falsos autónomos, como acaban de recoñecer os tribunais.
O tradicional repudio á prostitución vén dunha tacha moi estendida que o considera un oficio denigrante, sen outras consideracións. Aínda que se faga libremente, entre persoas adultas, sen que medie submisión e sen que prexudique a terceiros. O principio “no meu corpo mandou eu” foi unha idea forza durante o longo proceso que levou á despenalización do aborto desde os tempos en que a contraconcepción era considerada un asasinato. Por outra banda, a guerra; fabricar armas de destrución masiva; formar soldados para matar legalmente; etc.; son traballos que teñen unha posto clave na nosa sociedade. Outro argumento recorrente, o de que quen exercen a prostitución fano para escapar da pobreza, inmigrantes ou xente desarraigada, tampouco debería considerarse un aval para a súa persecución. Talvez, polo contario, xa que por ser de baixa extracción cultural estas mulleres serían as máis beneficiadas coa asociación, evitando caer nas garras dos mercadores do sexo que actúan coa impunidade que lles outorga a súa posición dominante. Salvo que ese estigma fagámolo extensivo a todos os sectores que empregan a man de obra de similar condición na economía lixo.
No entanto, resulta chocante ouvir falar de abolición ou supresión da prostitución coma se fose un troquel que se pode impor desde un goberno. Nen a Lei seca no seu día, nen a prohibición do consumo de estupefacientes hoxe, cumpren o seu obxectivo porque existe unha demanda que non pode ser desinhibida xuridicamente. Cando na Segunda República a ministra de Sanidade, a anarquista Federica Montseny, encarou este problema fíxoo creando os “liberatorios de prostitución”, coa idea de ofrecer recursos públicos, apoios institucionais e outras alternativas eficaces para integrar na sociedade ás meretrices que quixerar deixar a rúa. Por decreto non se muda a mentalidade da xente, precísase unha revolución cultural e a mudanza das estruturas que condicionan as formas de vida. A abolición ipso facto parte da ficción de que a demanda non existe (unha especie sui géneris de Lei de Say). Algo inherente ao capitalismo, o patriarcado e a tradición paternalista que se manifesta en aspectos tan rutineiros como esas páxinas de “contactos” que até hai pouco inserían moitos media. Por exemplo, o xornal de talante progresista El País, cuxo editorial do día 4 de setembro era un obús contra a “falsa liberdade” de “a escravitude sexual”, obviando que durante décadas o grupo PRISA financiouse con anuncios que promovían o negocio da prostitución. Ou a furiosa alegación prohibicionista da presidenta andaluza, Susana Díaz, que nada dixo porén sobre o xeneroso uso do cartón black dunha fundación para a formación de desempregados nun club de alterne de Sevilla, extremo aireado na trama dos ERE.
Lembra Silvia Federici, no libro “Calibán e a bruxa”, que nos albores do industrialismo os traballadores gremiais negaban os dereitos políticos aos asalariados. Eles supuñan que traballar por outros era un tipo de vida humillante e que a súa situación de extrema dependencia do empreador impedíalles votar en conciencia. Unha inxerencia cargada de boas intencións, como a que levou á ministra Magdalena Valerio, membro do goberno con máis mulleres do mundo, a romper a orde do BOE que legalizaba o sindicato de prostitutas OTRAS. Ás veces o mellor pode ser inimigo do bo.
O tradicional repudio á prostitución vén dunha tacha moi estendida que o considera un oficio denigrante, sen outras consideracións. Aínda que se faga libremente, entre persoas adultas, sen que medie submisión e sen que prexudique a terceiros. O principio “no meu corpo mandou eu” foi unha idea forza durante o longo proceso que levou á despenalización do aborto desde os tempos en que a contraconcepción era considerada un asasinato. Por outra banda, a guerra; fabricar armas de destrución masiva; formar soldados para matar legalmente; etc.; son traballos que teñen unha posto clave na nosa sociedade. Outro argumento recorrente, o de que quen exercen a prostitución fano para escapar da pobreza, inmigrantes ou xente desarraigada, tampouco debería considerarse un aval para a súa persecución. Talvez, polo contario, xa que por ser de baixa extracción cultural estas mulleres serían as máis beneficiadas coa asociación, evitando caer nas garras dos mercadores do sexo que actúan coa impunidade que lles outorga a súa posición dominante. Salvo que ese estigma fagámolo extensivo a todos os sectores que empregan a man de obra de similar condición na economía lixo.
No entanto, resulta chocante ouvir falar de abolición ou supresión da prostitución coma se fose un troquel que se pode impor desde un goberno. Nen a Lei seca no seu día, nen a prohibición do consumo de estupefacientes hoxe, cumpren o seu obxectivo porque existe unha demanda que non pode ser desinhibida xuridicamente. Cando na Segunda República a ministra de Sanidade, a anarquista Federica Montseny, encarou este problema fíxoo creando os “liberatorios de prostitución”, coa idea de ofrecer recursos públicos, apoios institucionais e outras alternativas eficaces para integrar na sociedade ás meretrices que quixerar deixar a rúa. Por decreto non se muda a mentalidade da xente, precísase unha revolución cultural e a mudanza das estruturas que condicionan as formas de vida. A abolición ipso facto parte da ficción de que a demanda non existe (unha especie sui géneris de Lei de Say). Algo inherente ao capitalismo, o patriarcado e a tradición paternalista que se manifesta en aspectos tan rutineiros como esas páxinas de “contactos” que até hai pouco inserían moitos media. Por exemplo, o xornal de talante progresista El País, cuxo editorial do día 4 de setembro era un obús contra a “falsa liberdade” de “a escravitude sexual”, obviando que durante décadas o grupo PRISA financiouse con anuncios que promovían o negocio da prostitución. Ou a furiosa alegación prohibicionista da presidenta andaluza, Susana Díaz, que nada dixo porén sobre o xeneroso uso do cartón black dunha fundación para a formación de desempregados nun club de alterne de Sevilla, extremo aireado na trama dos ERE.
Lembra Silvia Federici, no libro “Calibán e a bruxa”, que nos albores do industrialismo os traballadores gremiais negaban os dereitos políticos aos asalariados. Eles supuñan que traballar por outros era un tipo de vida humillante e que a súa situación de extrema dependencia do empreador impedíalles votar en conciencia. Unha inxerencia cargada de boas intencións, como a que levou á ministra Magdalena Valerio, membro do goberno con máis mulleres do mundo, a romper a orde do BOE que legalizaba o sindicato de prostitutas OTRAS. Ás veces o mellor pode ser inimigo do bo.
No comments:
Post a Comment